آزمایش خون
آزمایش خون چیست؟
آزمایش خون به بررسی پروفایل خونی یک فرد گفته می‌شود. این نوع آزمایش در آزمایشگاه مجهز و تخصصی با استفاده از نمونه‌های خونی تهیه شده از افراد انجام می‌گیرد. در این آزمایش عوامل بسیاری مورد بررسی قرار می‌گیرند.
مطالب این مقاله شامل:
فاصله زمانی انجام آزمایش‌های خونی روتین
چرا برخی از آزمایش‌های خون نیاز به ناشتا بودن دارند
با بررسی نشانگر‌های خونی مختلف، می‌توان به بررسی عملکرد اندام‌های مختلف بدن مانند کبد، کلیه، تیروئید و قلب پرداخت. همچنین با آزمایش خون می‌توان به وجود بسیاری از عوامل عفونی و اختلالات ژنتیکی پی برد. در حالت کلی با انجام تست خون وضعیت سلامت بدن مورد بررسی قرار می‌گیرد.
پس از انجام آزمایش و بررسی آن توسط آزمایشگاه ، نتایج طی چند روز به بیمار ارائه می‌شود. گزارش آزمایش خون و تفسیر آن برای فرد بسیار اهمیت دارد. در این گزارش از علائم و نشانه‌های اختصاری و تخصصی برای عوامل و فاکتورهای خونی استفاده می‌شود که پزشک قادر است آن‌ها را تفسیر کند.
در این مطلب، سعی می‌کنیم به زبانی ساده به معرفی هر یک از این فاکتورهای خونی و تفسیر آن‌ها در گزارش‌های آزمایش بپردازیم، همچنین چگونگی شرایط آزمایش‌های مختلف خونی و تعداد دفعات انجام آن‌ها در یک دوره مشخص مورد بحث قرار می‌گیرد.
فاصله زمانی انجام آزمایش‌های خونی روتین
در صورتی که فرد مشکل و بیماری خاصی نداشته باشد، پزشک معمولا توصیه می‌کند که یک بار در سال یک آزمایش خون کلی برای بررسی وضعیت سلامتی انجام شود.
اما گاهی که فرد دچار بیماری‌های متابولیکی خاصی نظیر دیابت است، در فاصله زمانی کوتاه‌تری به عنوان مثال، هر ۶ ماه یک بار باید تست خون صورت گیرد تا قند خون فرد همیشه در حال کنترل باشد و پزشک بتواند از هر گونه تغییر در وضعیت بیماری اطلاع یابد.
دلایل بسیاری وجود دارد که فرد ملزم به انجام تست خون در زمانی کوتاه‌تر از حالت روتین می‌شود:
- زمانی که فرد تغییر محسوسی در وضعیت سلامتی خود حس کند. به عنوان مثال، فرد دچار درد ناگهانی، افزایش وزن یا خستگی غیر عادی شود.
- هنگامی که فرد تصمیم به رژیم غذایی خاص می‌گیرد. برای داشتن برنامه غذایی دقیق لازم است فرد از میزان برخی از فاکتورهای خونی بدن خود مطلع باشد. به عنوان مثال، میزان کلسترول LDL و HDL، تری‌گلیسرید می‌تواند برای برنامه‌ریزی دقیق رژیم غذایی موثر باشد.
- زمانی که فرد بخواهد خطرات احتمالی ابتلا به یک عارضه یا بیماری را در بدن خود کاهش دهد. آزمایش خون منظم می‌تواند کوچک‌ترین علائم خطر بیماری‌های مختلف را به صورت زودهنگام مشخص کرده و فرد را برای جلوگیری از پیشرفت بیماری کمک کند. بسیاری از بیماری‌های مربوط به قلب، ریه و کلیه‌ها با آزمایش خون ساده قابل شناسایی است.
انواع آزمایش خون روتین
برخی از فاکتورهای خونی هستند که در هر بار چکاپ بیمار مورد بررسی قرار می‌گیرند. از این دسته می توان به مورد زیر اشاره کرد:
- آزمایش کامل سلول‌های خونی (Complete Blood Count) یا (CBC)
- آزمایش بیوشیمی خون
- آزمایش تیروئید
- آزمایش عناصر معدنی مانند آهن
از سوی دیگر برخی از آزمایش‌ها هستند که به صورت روتین انجام نمی‌شوند و با توصیه پزشک و در شرایط خاص انجام می‌گیرند:
- بررسی آنزیم‌هایی که شناساگر برخی از اختلالات و بیماری‌ها هستند. به عنوان مثال، برخی آنزیم‌ها در بیماری‌های کبدی، سرطان‌ها و بیماری‌های قلبی و عروقی شاخصی برای شناسایی بیماری هستند.
- بیماری‌های آمیزشی (Sexually Transmitted Disease) یا (STD)
چرا برخی از آزمایش‌های خون نیاز به ناشتا بودن دارند؟
هر چیزی که می‌خوریم و می‌نوشیم شامل ویتامین، پروتئین و دیگر مواد مغذی است که می‌تواند سطح این ترکیبات را در خون به مدت چند ساعت افزایش دهند. ناشتا بودن به مدت ۸ تا ۱۲ ساعت به ما اطمینان می‌دهد که این مواد مغذی از خون پاک شده و نتایج تست خون قابل اعتماد است. برخی از تست‌های خون که نیاز به ناشتا بودن دارند، شامل موارد زیر است:
- آزمایش کلسترول
- آزمایش قند خون
- آزمایش عملکرد کبد
- آزمایش عملکرد کلیه‌ها
- آزمایش بیوشیمی خون
- تست گلوکوز
نتیجه آزمایش خون چقدر طول می‌کشد؟
هر تست خون بسته به این که چه فاکتورهایی را مورد بررسی قرار می‌دهد، زمان متفاوتی برای حصول به نتیجه لازم دارد. در زیر برخی از زمان‌های پاسخ دهی به انواعی از آزمایش‌های روتین آمده است:
- آزمایش شمارش کامل سلول‌های خون: ۲۴ ساعت
- پنل متابولیک پایه: ۲۴ ساعت
- پنل متابولیک جامع: ۲۴-۷۲ ساعت
- آزمایش لیپید‌های خون: ۲۴ ساعت
این زمان با توجه به آزمایش و تجهیزات و روش‌های آزمایشگاهی، می‌تواند متفاوت باشد.
روش کار نمونه‌گیری آزمایش خون:
آزمایش خون معمولاً در آزمایشگاه یا مطب پزشک انجام می‌شود و چند دقیقه بیشتر برای انجام آن زمان لازم نیست. برای انجام آزمایش ، یک پرستار یا تکنسین این کار را انجام دهد:
- ناحیه ای از دست که از رگ‌های آن قرار است خون گرفته شود، باید با الکل تمیز و ضد عفونی شود.
- یک باند لاستیکی را به بالای ناحیه خون گیری می‌بنند تا به بهتر دیده شدن رگ‌های دست کمک کند.
- یک سوزن متصل به یک لوله را به آرامی درون رگ قرار داده و خون گیری انجام می‌شود.
- پس از دریافت میزان خون مورد نیاز برای آزمایش، سوزن را از روی پوست برداشته و باند لاستیکی را از روی بازوی باز می‌کنند
- محل خون گیری را با یک باند یا پنبه تمیز کرد و پانسمان می‌کنند.
به طور کلی انجام آزمایش خون به صورت منظم برای بررسی وضعیت سلامت بدن بسیار اهمیت دارد. تست خون روتین بهترین روش برای پیشگیری و یا تشخیص زود هنگام بیماری‌ها و در نتیجه درمان یا کنترل آن‌ها است.
منبع: ویکی هاو
چقدر خوب آزمایش‌های که احتیاج به ناشتا بودن دارد رو گذاشتید .
این برای من همیشه سوال بود.
آزمایش خون روتین بسیار خوب است و به تشخیص سریع بیماری خیلی کمک می کند.
بیمارانی که آزمایش خون میدن،بعد با این خونها چیکار میکنن؟؟
روند انجام آزمایشات را ملاحظه فرمائید