روش تشخیص سرطان کبد

سرطان هپاتوسلولار یا سرطان کبد با آزمایشات معمول خون قابل تشخیص نیست. فقط یک آزمایش خون خاص وجود دارد که می تواند برای تشخیص HCC استفاده شود.

آزمایش AFP خون

این آزمایش به طور خاص برای اندازه گیری میزان پروتئین آلفا-فتوپروتئین در سرم (AFP) انجام می‌شود.

متأسفانه فقط در حدود نیمی از تومورها میزان بالایی از AFP را می‌خوانند. بنابراین معمولاً یک تست AFP عادی خون وجود سرطان کبد را نشان نمی دهد.

به همین دلیل مسئله با در نظر گرفتن این واقعیت که AFP با تکثیر سلول‌های کبدی نیز تولید می شود ، پیچیده تر می شود. بنابراین کسی که مبتلا به سیروز و بازسازی کبد است احتمالاً سطح AFP را از قبل افزایش داده است. در نتیجه پزشکان اکثراً مایل هستند که بررسی کنند آیا سطح AFP خون ثابت است یا خیر.

افزایش سطح AFP بیشتر نشان دهنده HCC است.

حتی در مواردی که هیچ علامت قابل تشخیصی در افراد مبتلا به سیروز نبوده و AFP غیرطبیعی ندارند ، باز هم خطر ابتلا به سرطان کبد زیاد است.

هر کسی که مبتلا به سیروز و AFP بالا باشد ، به ویژه با افزایش پیوسته سطح AFP ، به احتمال زیاد یا دچار سرطان کبد می شود یا قبلاً دچار آن شده است.

سونوگرافی از کبد

سونوگرافی معمولاً اولین آزمایش غربالگری است که در صورت مشکوک بودن به سرطان کبد  HCC انجام می شود. دقت سونوگرافی بستگی زیادی به تکنسین یا رادیولوژیستی دارد که اسکن را انجام می دهد.

برخی از اپراتورهای باتجربه ممکن است بتوانند ضایعات (نواحی از بافت غیرطبیعی) را به اندازه ۰٫۵ سانتی متر تشخیص دهند.

سونوگرافی دارای مزایایی مانند عدم اشعه یونیزان و ماده حاجب داخل وریدی (تزریق ماده شیمیایی به بدن برای بهبود کنتراست تصویربرداری) است.

هزینه سونوگرافی نیز از سایر اسکن ها کمتر است.

سی تی اسکن از کبد

هنگامی که با استفاده از ماده بهبود کنتراست تصویربرداری انجام می شود ، سی تی اسکن می تواند به اندازه سونوگرافی حساس باشد، چرا که عامل تصویربرداری از سیستم شریانی و وریدی را بهبود می بخشد.

سی تی اسکن نسبت به سونوگرافی بسیار کمتر به اپراتور وابسته است. همچنین این مزیت را دارند که می توانند از مناطق بیشتری از بدن تصاویر تهیه کنند.

سی تی اسکن بطور قابل توجهی گرانتر از سونوگرافی است و افراد را در معرض اشعه یونیزان قرار می دهد.

آنژیوگرافی کبدی

در این روش کاتتری به شریان کبدی وارد می شود و ماده ای داخل وریدی به کبد تزریق می شود. این ممکن است برای ارزیابی ضایعات دشوار مفید باشد اما شامل خطرات تابش یونیزان ، سوراخ شدن شریانی و قرار گرفتن ماده حاجب است.

آنژیوگرافی کبدی معمولاً در افرادی انجام می شود که در معرض خطر بالایی هستند اما با سایر آزمایشات و تصویربرداری ها نتوانسته اند نشانه ای از سرطان کبد  HCC بیابند.

در زمان آنژیوگرافی و در صورت تشخیص تومور ، ممکن است تصمیم گرفته شود که شریان تغذیه کننده تومور قبل از تزریق داروهای ضد سرطان به آن مسدود شود (شیمی آمبولی).

تصویربرداری مغناطیسی یا ام آر آی از کبد

استفاده از روش MRI برای تشخیص تومورهای کبدی بسیار محبوب است. این روش مانند سی تی اسکن می تواند نواحی زیادی از قفسه سینه و شکم را در یک جلسه بررسی کند. اما از آنجا که هیچ اشعه یونیزان درگیر نیست ، تصویربرداری می تواند بارها و با خطر کم تکرار شود.

این فناوری تا آنجا پیشرفت کرده است که MRI های جدیدتر می توانند تصاویر مجاری صفراوی ، کیسه صفرا و عروق و رگهای کبد را بازسازی کنند.

استفاده از مواد داخل وریدی حساسیت نتیجه روش را افزایش می دهد ، اما هزینه ها را نیز افزایش می دهد.

نمونه برداری یا بیوپسی کبد

تنها روش شفاف و روشن برای تشخیص تفاوت رشد سرطان کبد بدخیم یا خوش خیم ، بررسی آن با برداشتن نمونه ای از بافت و بررسی آن در زیر میکروسکوپ است. به این فرآیند بیوپسی گفته می شود. یک نمونه برداری ممکن است همزمان با سونوگرافی یا سی تی اسکن انجام شود.

---

اگ می‌خواهید در مورد بیوپسی بیشتر بدانید این مطلب را هم بخوانید: بیوپسی چیست؟

---

لاپاراسکوپی کبدی

در این روش یک جراح ابزاری به نام لاپاراسکوپ (یک لوله نازک و انعطاف پذیر با دوربین و نور در نوک آن) را از طریق یک برش کوچک در شکم در بدن قرار می دهد. لاپاراسکوپ به جراح اجازه می دهد تا مستقیماً به کبد نگاه کند تا علائم سرطان کبد را ارزیابی کند.

اقتباس از: Hepatit Trust